امیرالمومنین

نهج البلاغه  /  حکمت 380

ضرورت یاد مرگ

و درود خدا بر او، فرمود: چه بسسیار کسانی که در آغاز روز بودند و

به شامگاه نرسیدند، و چه بسیار کسانی که در آغاز شب بر او حسد بردند و

در پایان شب عزاداران به سوگشان نشستند.

نهج البلاغه  /  خطبه ی 234

علل تفاوت ها میان انسان ها

علت تفاوت های میان مردم، گوناگونی سرشت آنان است؛

زیرا آدمیان در آغاز، ترکیبی از خاک شور و شیرین،

سخت و نرم، بودند، پس آنان به میزان نزدیک بودن خاکشان باهم نزدیک،

و به اندازه ی دوری آن از هم دور و متفاوتند.[1]

یکی زیبا روی و کم خرد، دیگری بلند قامت و کم همت،

یکی زشت روی و نیکوکار، دیگری کوتاه قامت و خوش فکر،

یکی پاک سرشت و بد اخلاق، دیگری خوش قلب و آشفته عقل ،

و آن دیگری سخنوری دل آگاه است![2]

نهج البلاغه / حکمت 387

شناخت خوبی ها و بدی ها

و درود خدا بر او فرمود: خیری که در پی آن آتش باشد، خیر نخواهد بود،

و شری که ذر پی آن بهشت است شر نخواهد بود، و هر نعمتی بی بهشت ناچیر است،

و هر بلایی بی جهنم، عافیت است.

احادیث اخلاقی از امیر مومنان مولا علی (ع):

امام علی (ع) : اگر شب هنگام کسی را در حال گناه دیدی....

صبح آن روز حتی نگاهت را نسبت به آن شخص تغییر نده!!

شاید سحرگاه توبه کرده باشد.

امام علی (ع) : زیبا خطاب کنید

تا...

زیبا بشنوید.

امام علی(ع) : برترین شرف، آزار ندادن به مردم

و به آن ها نیکی نمودن است.

امام علی (ع) : اگر نفس خود را مشغول کاری نکنی،

او تورا مشغول می کند.

یا علی.

نهج البلاغه  /  حکمت 108

شگفتی های روح آدمی

و درود خدا بر او، فرمود: به رگ های درونی انسان پاره ی گوشتی آویخته که شگرف ترین اعضای درونی اوست، و آن قلب است، که چیز هایی از حکمت، و چیز هایی متفاوت با آن، در او وجود دارد.

پس اگر در دل امیدی پدید آید، طمع آن را خوار گرداند، و اگر طمع بر آن هجوم آورد حرص آن را تباه سازد، و اگر نومیدی برآن چیره شود، تأسف خوردن آن را از پای درآورد، اگر خشمناک شود کینه توزی آن فزونی یابد و آرام نگیرد، اگر به خوشنودی دست یابد، خویشتن داری را از یاد برد، و اگر ترس آن را فرا گیرد پرهیز کردن آن را مشغول سازد.

و اگر به گشایشی برسد، دچار غفلت زدگی شود، و اگر مالی به دست آورد، بی نیازی آن را به سرکشی کشاند، و اگر مصیبت ناگواری به آن برسد، بی صبری رسوایش کند، و اگر به تهیدستی مبتلا گردد، بلا ها او را مشغول سازد، و اگر گرسنگی بی تابش کند، ناتوانی آن را از پای درآورد، و اگر زیادی سیر شود، سیری آن را زیان رساند، پس هرگونه کند روی با آن زیان بار، و هرگونه تند روی برای آن فساد آفرین است.